دومین روز مهرماه روز دریانورد نام گرفته است و این بهانه‌ای شد تا نگاهی دوباره کنیم بر شرایط امروز دریانوردان کشور و جهان؛ مصائب و مشکلات این عزیزان و آنچه با توجه به شرایط ویژه کار متحمل می شوند.
نزدیک به 5/1 میلیون نفر دریانورد و نیروی انسانی با بیش از 85 هزار شناور در آبراهه‌ها با بهره‌گیری از 4764 پایانه آبی در 196 کشور جهان دست در دست هم، بزرگترین زنجیره تبادل اقتصادی کالا را در جامعه جهانی شکل داده‌اند.
کالاها و محصولات عظیم صنعتی و کشاورزی چه در جعبه‌های آهنین و چه در قالب فله و یا کالای عمومی با کشتی‌های بزرگ اقیانوس‌پیما راهی بازارهای مصرف جهانی می‌شوند تا اعضای دهکده کوچک جهانی دست در دست هم نیازهای یکدیگر را برآورده کنند. اما زندگی این قشر عظیم بر پهنه آبها و دریاها هرگز عاری از مشکلات و مصائب جانبی ناشی از محیط کار نیست.
دریانوردان بی‌گناهی که آماج حملات ناجوانمردانه دزدان دریایی در آبراهه‌های ناامن خلیج عدن و سواحل سومالی شده‌اند و کاروان های تجاری که ناگزیر باید مناطق یاد شده را زیر پوشش اسکورت‌های نظامی دریایی پشت سر بگذارند تا از حملات ناجوانمردانه دزدان و راهزنان دریایی در امان باشند. شرایطی که باعث شد 1150 فروند کشتی تجاری کشور در چند سال گذشته با اسکورت‌های تکاوران و تفنگداران دریایی از این منطقه عبور کنند.
مصاحبه اخیر فرمانده نیروی دریایی ارتش مبین این خبر است که 100 فروند کشتی تجاری مورد تهاجم دزدان دریایی قرار گرفتند که با حضور به موقع دلاور مردان نیروی دریایی این حملات ناکام ماند.
لذا حملات یاد شده خود به مستمسکی بدل شده تا حتی در کشورهایی مثل فیلیپین و هند که از نظرتأمین نیروی کار در کشتی‌ها شهره‌اند، این روند سیر نزولی پیدا کند. کشورهایی که خود زمانی پیش قراولان کارروی کشتی‌ها وبر پهنه آبها بوده‌اند..
همین وضعیت باعث شده تا IMOبه تلاشی جدی برای ترغیب نیروی انسانی برای رویکرد به کار در دریا و دریانوردی بنماید.
در همین راستا کاهش تعداد دریانوردان به یکی از مشکلات دست و پاگیر متولیان صنعت حمل ونقل دریایی جهان تبدیل شده است که این کاهش نیرومی‌رود تا هزینه‌های جابجایی کالا را نیز افزایش دهد.
گسترش این پدیده شوم به سواحل ایران و آب‌های سرزمین ما در دریای عمان و به‌خصوص بنادر چابهار و کنارک در دهانه اقیانوس هند صیادان منطقه را نیز بی‌نصیب نگذاشته به طوری که در یک سال گذشته بیش از20 فروند شناور و لنج صیادی در آب‌های منطقه ربوده شده‌اند.
این پدیده در سال 2009 یک درآمد 58 میلیون دلاری و در سال 2010 درآمدی بالغ بر 238 میلیون دلار به جیب راهزنان آبی سرازیر کرد.
شرایط یاد شده هزینه‌ای بالغ بر 12 میلیارد دلار، چه از نظر بیمه، چه پشتیبانی نیروهای مسلح، چه اقدامات قضایی و تغییر مسیر کشتی‌ها برای گریز از شرایط بحرانی منطقه و اقدامات پیشگیرانه به شرکت های ترابری دریایی تحمیل کرده است..
درآمد مصر به دلیل بهره‌گیری کمتر از کانال سوئز کاهش یافته و مقامات این کشور عربی می‌گویند 642 میلیون دلار خسارت در این راستا متحمل شده‌اند. وکشورهای دیگر منطقه چون کنیا و یمن نیز از آماج تیررس این پدیده شوم جان سالم بدر نبرده‌اند و تجارت دریایی در این دو کشور نیز تحت تأثیر قرار گرفته است.
دوری از خانه و کاشانه و دل‌کندن از تمامی دلبستگی‌های یک انسان؛ شرایطی است که دریانورد خواسته و ناخواسته باید به آن تن دهد. لذا با توجه به این شرایط انتظارمی‌رود؛ متولیان شرکت‌های تجاری دریایی در تأمین امکانات و نیازهای اولیه دریانوردان چون حقوق ومزایا، بیمه و تأمین شرایط لازم برای یک زندگی دور از دغدغه را برای دریانوردان در دستور کار خود قرار دهند تا دریانورد فارغ از مشکلات یاد شده به کار و مشغله روزمره‌اش بپردازد. تحریم‌های ناجوانمردانه و غیرمنطقی ایادی استکبار بر علیه دروازه‌های اقتصادی کشور، کشتی و کشتیرانی و در کنار آن زندگی دریانوردان را تحت تأثیر قرارداده است. مراجع ذی‌ربط بین المللی باید به ترفندی متوسل شوند که شرایط حمل و نقل دریایی در مجموع از تیررس بلایای سیاسی و غیره به دور باشد؛ چرا که ایمنی و جان هزاران انسان بر پهنه‌های آبی تحت تأثیر این شرایط قرار دارد.
لازم است شرایط مناسب پزشکی در تمامی بنادر جهان برای سرویس‌دهی به این قشر عظیم مهیا شود و بر متولیان سازمان‌های ذی‌ربط جهانی است تا با نظارت بر بسیاری از موارد یاد شده به یاری دریانوردان برخیزند.
به هر روی زندگی این قشر عظیم و مشغله کار در دریا و کشتی نیز تحت تأثیر قرار گرفته به شکلی که سال جاری دبیر کل سازمان بین‌المللی دریانوردی، پیشنهاد کرد در یک کمپین جامعه جهانی تنها با این جمله ((دریانوردان برای من .......می آورند)) را کامل کنند وهر کلمه‌ای را که به زندگی آنان مربوط می‌شود و دریانوردان برای آنان به ارمغان آورده‌اند؛ در این جمله بگنجانند و با دوکلمه (متشکرم دریا نوردان)آن را خاتمه دهند تا میلیون‌ها نفر هم صدا به قدردانی از این قشر برخیزند.
باشد تا بانگی همه گیر برخاسته از گلوی جمعیت جهانی در این روز چون طنینی بر جان و روح کسانی بدمد که پهنه‌های آبی را صحنه تاخت وتاز ناجوانمردانه خود نموده‌اند و هرج و مرج از مسیر تردد کشتی‌های تجاری برای همیشه رخت بر بندد و تجارت آزاد جهان در آغازین دهه‌های سده بیست و یکم، مسیری امن و ایمن را در پیش گیرد و دریانوردان فارغ از تمام مصائب یاد شده زندگی عادی خود بر پهنه آبها و دریاها را تجربه کنند. به امید آن روز.
و در نهایت سروده ای بر قدوم پاک همه رهروان دریاها
من یک مسافرم
یک دریانورد
وهر روز منطقه‌ای بکر در قلمرو روحم کشف می‌کنم
از آب‌های گرم خلیج همیشه‌فارس تا کرانه‌های دور دست آن سوی اقیانوس
سرزمین کانگروها و مردان تاسمانی
تا آن سوی آب‌های قوم زرد در دریای چین
من مسافر این آب‌هایم
وکشتی خانه من است
انگار در تمامی این سرزمین‌ها خانه دارم
انگار همه مردمان زمین را می‌شناسم
آری من مسافر این آب‌هایم
آن سوی جبل‌الطارق قاره سبز
همه جا پذیرای منند
من یک مسافرم
خانه ام دریاست.