یکی از مهم‌ترین و کلیدی‌ترین بخش‌ها در حوزه گسترده خدمات بندری، بخش تخصصی تخلیه و بارگیریِ کشتی‌هاست. این بخش که نیاز به فعالیت نیروهای سخت‌کوش و متخصص دارد، با آغاز به کار شرکت «خلیج پژم»، پا در مسیری نو گذاشته است. این شرکت که شیوه‌هایی مدرن را در زمینه یادشده پیشنهاد و اجرایی کرده، همواره با تکیه و پشتکار و تلاش مداوم در قالب بهکارگیری نیروهای زبده و ابزار به‌روز، توانسته است نام خود را به‌عنوان شرکتی مبدع بر سر زبان‌ها بیندازد. یکی از ویژگی‌های شرکت «خلیج پژم»، رصد فعالیت‌های جهانی و استفاده از دانش و تجربیات متخصصانِ دیگر کشورها در زمینه کاری خود است؛ نوعی ویژگی که علاوه بر آشناکردن همکاران در شرکت خود و دیگر شرکت‌ها با دستاوردهای بین‌المللی، توجه دیگر کشورها به دستاوردهای بزرگ ما را نیز در پی خواهد داشت. مهندس علی حمیدی، مدیرعامل و عضو هیئت‌مدیره شرکت «خلیج پژم»، در این گفت‌و‌گو ضمن شرح چگونگی فعالیت‌های مستمر شرکت، ما را با چراییِ موفقیت روزافزون این شرکت و سمت‌وسوهایی که به‌عنوان افق‌های تازه در آینده دارد، آشنا می‌کند.
ضمن عرض خسته نباشید خدمت شما و دیگر همکارانتان، در ابتدا برایمان بگویید که شرکت «خلیج پژم» از چه سالی فعالیت خود را آغاز کرده و در چه زمینه‌هایی فعال است؟
با تشکر از وقتی که در اختیار من قرار داده‌اید، باید بگویم که شرکت «خلیج پژم» در سال ۱۳۶۹ با هدف ارائه خدمات تخلیه و بارگیریِ کشتی‌ها تاسیس شد و از همان ابتدا فعالیت خود را در بنادر «عباس(شهیدرجایی و شهیدباهنر)»، «امام‌خمینی(ره)» و «انزلی» گسترش داد. ماهیت حقوقی شرکت در هنگام تاسیس با مسئولیت محدود بود، اما از سال 1382 به سهامی خاص تبدیل شد. با واگذاری کار به بخش خصوصی، شرکت تمامی امکانات خود را در بندر شهیدرجایی متمرکز کرد و درحال‌حاضر نیز در این بندر فعالیت می‌کند.
فعالیت‌های موثر این شرکت شامل چندین بخش مهم و نوآورانه است. لطفا کمی درباره شاخه‌های مختلف فعالیتتان توضیح دهید.
بله. شرکت ما در چهار بخش، حضوری فعال داشته و با سرمایه‌گذاری و برگزاری دوره‌های آموزشی مرتبط، سعی در ارتقای کیفیت خدمات به این شرح داشته است:
تخلیه و بارگیری کشتی: در این بخش که از ابتدای تاسیس به آن مشغول بوده‌ایم، با سرمایه‌گذاری در ابزار و تجهیزات مناسب و برگزاری دوره‌های آموزشی متنوع، توانسته‌ایم به شرکت‌های کشتیرانی و صاحبان کالا خدماتی استاندارد و بهینه ارائه کنیم؛ ازجمله کشتیرانی جمهوری اسلامی، کشتیرانی بنیاد و بسیاری از شرکت‌های کشتیرانی خصوصی و صاحبان کالای بخش خصوصی و دولتی.
مدیریت و راهبری ترمینال متفرقه: از سال 1382 با سرمایه‌گذاری در زمینه تامین تجهیزات از قبیل انواع جرثقیل و لیفتراک در ظرفیت‌های متنوع و کشنده‌های مخصوص حمل کالا، عهده‌دار مدیریت ترمینال کالای متفرقه هستیم که در این مدت توانسته‌ایم با جذب محمولات صادراتی که اغلب در خارج از اماکن بندری نگهداری می‌شوند، خدماتی درخور به صادرکنندگان، به‌خصوص صادرکنندگان محصولات فولادی داشته باشیم.
مدیریت و راهبری ترمینال کانتینری: از سال 1384 و با سرمایه‌گذاری بیش از یک‌هزار میلیارد ریال، نسبت به احداث ترمینال کانتینری در اراضی پشتیبانی بندر شهیدرجایی به مساحت ۱۸ هکتار اقدام کرده‌ایم و با تامین ماشین‌آلات مدرن و تجهیز این ترمینال به به‌روزترین نرم‌افزارهای مدیریتی، توانسته‌ایم توان انجام عملیات کانتینری (نگهداری انواع کانتینر پر، استریپ، استافینگ، ارزیابی و خدمات تعمیر و شست‌وشوی کانتینر) با ظرفیت بیش از 150 هزار TEU در سال را فراهم کنیم.
برای گسترش این بخش از سال ۱۳۹۳ نیز به‌منظور نگهداری کانتینرهای خالی و عملیات مربوطه، با سرمایه‌گذاری 600 میلیارد ریال و آماده‌کردن تجهیزات مناسب، ترمینالی به مساحت پنج هکتار احداث شده است.
مدیریت و راهبری پایانه خودرو: همواره یکی از معضلات بندر، نگهداری خودروهای وارداتی و ترانزیت بوده و با توجه به این‌که می‌بایست فضای زیادی برای خودروها در نظر گرفت، اغلب از محوطه‌های خاکی که از استاندارد لازم نیز برخوردار نبودند، استفاده می‌شد که نتیجه‌اش واردآمدن خساراتی سنگین به خودروهای وارداتی بود.
شرکت «خلیج پژم» یکی از شرکت‌های فعال در زمینه احداث پایانه‌های اختصاصی خودرو است. این را هم می‌دانیم که شرکت «خلیج پژم»، دارای اولین پایانه اختصاصی خودرو در خاورمیانه است. این ویژگی مهم، چه مزایا و دستاوردهایی را برای شرکت، افراد ذی‌نفع و یا کشور به ارمغان آورده است؟
بله. در سال ۱۳۹۵ و با سرمایه‌گذاری 450 میلیارد ریال، نسبت به احداث پایانه طبقاتی تخصصی نگهداری خودرو اقدام کردیم که درحال‌حاضر پیشرفتی معادل بیش از ۹۰ درصد داشته و عملا آماده بهره‌برداری است. با توجه به ساخت ترمینال به‌صورت طبقاتی، برخلاف گذشته، تقریبا فقط یک‌چهارم محوطه در اختیار نگهداری بهینه خودرو‌هاست. محوطه‌ای که با تمام حجم کمی که دارد، دارای ظرفیتی بالغ بر نگهداری 2200 دستگاه خودرو سواری و بیش از 500 دستگاه خودرو سنگین است.
گفتنی است که در این پایانه، همواره از نرم‌افزارهای پیشرفته و مناسب استفاده می‌شود. هرچند که با توجه به تصمیمات دولت، بیش از دو سال است که ورود خودرو به کشور ممنوع شده و عملا این سرمایه‌گذاری که طی قراردادی 20ساله انجام شده، از حیّز انتفاع خارج شده است.
به غیر از تجهیزات و توان شرکت در بهکارگیری نیروهای زبده و متخصص و ابزارهای به‌روز، چه امتیازات دیگری را برای ارتقای جایگاه امروزی خود، در میان شرکت‌های هم‌رده دخیل می‌دانید؟
در این سال‌ها تمامی تلاش ما در شرکت بر این پایه استوار بوده که آموزش حین کار را سرلوحه فعالیت خود قرار دهیم تا بتوانیم با استفاده از به‌روزترین سیستم‌های آموزشی موجود، کیفیت خدمات ارائه‌شده را ارتقا
و بهبود ببخشیم.
چالش‌های مقطع کنونی شما برای ارائه خدمات ایده‌آل و به‌روز‌تر، شامل چه مواردی می‌شود؟
اولین نکته عدم تناسب نرخ خدمات است که تماما بر اساس تعرفه‌های بندری انجام می‌پذیرد. باید گفت که هزینه‌های عملیاتی، مهم‌ترین چالش پیش روی تمامی فعالان در این بخش است که با ادامه این روند، قطعا با مشکل تامین ماشین‌آلات جدید و درنهایت فرسوده‌شدن تجهیزات و پایین‌آمدن نُرم‌های (راندمان) عملیات بندر که تاثیر بسزایی در قیمت تمام‌شده‌ی کالاها خواهد گذاشت، روبه‌رو خواهیم شد.
واقعیت امر این است که مبنای تعرفه‌های امروز از سال 1382 تدوین شده و افزایش آن به‌تدریج و بدون درنظرگرفتن تغییرات نرخ ارز که در سال‌های 1392 ـــ 1391 تا سال 1397 به بعد سیر صعودی داشته، برنامه‌ریزی شده است؛ به‌طوری که باربری هر تُن کالای متفرقه در سال ۱۳۸۲ با احتساب هر دلار 800 تومانی، 5/4 دلار محاسبه می‌شد و پس از گذشت بیش از ۱۷ سال، این مبلغ به کمتر از ۶۰ سنت تقلیل یافته است.
از آن‌جا که گاهی شرکت‌ها برای ارتقای نیروهای فنی خود برنامه‌هایی در پیش می‌گیرند، آیا شرکت «خلیج پژم» هم دوره‌هایی تخصصی برای افراد شاغل در بندر برگزار می‌کند که توان تخصصی آن‌ها را به‌روز نگه دارد؟
همان گونه که پیش‌تر گفتم، علی‌رغم تمامی مشکلات، مهم‌ترین دغدغه‌ی مدیران شرکت، بهبود عملیات اجرایی و ارائه خدمات مطلوب بوده و بر این باوریم که این مهم از طریق ارائه آموزش مستمر و هدفمند صورت خواهد پذیرفت. در این راستا از سال 1395 با همکاری یک موسسه آموزشی در کشور بلژیک به نام «Global Port Training»، دوره‌های آموزشی تخصصی متعددی در آن کشور و همچنین کشور عزیزمان ایران (تهران، بندر عباس) برگزار کرده‌ایم که از نظر ما مهم‌ترین دوره، آموزش به پرسنل شاغل در بخش تخلیه و بارگیری کشتی‌ها فارغ از این‌که با شرکت همکاری داشته‌اند یا خیر و همچنین برای پرسنل شرکت‌های همکار، بدون دریافت هیچ‌گونه هزینه‌ای بوده است. این دوره به مدت هشت روز و با همکاری اداره‌کل بنادر و دریانوردی استان هرمزگان و توسط شش نفر از مربیان و مدرسان برجسته کشور بلژیک برگزار شد.
با توجه به برنامه‌ریزی‌های بهنگام شرکت شما، چه اهداف کوتاه‌مدت، میان‌مدت و یا بلندمدتی را برای این شرکت متصوّر هستید؟
برنامه‌ریزی برای آینده، ارتباط مستقیمی با تصمیمات کلان کشور دارد؛ کما این‌که سرمایه‌گذاری که در بخش خودرو انجام شد، پس از گذشت دو سال همچنان غیرقابل استفاده است. در هر صورت امیدواریم در شرایطی مطلوب بتوانیم ضمن استفاده از نرم‌افزارهای به‌روز و تامین ماشین‌آلات و ابزار مدرن، کیفیت خدمات بندری را ارتقا دهیم.